ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΔΙΑΔΡΟΜΗ
Η παρουσία της πόλης ανάγεται σε προϊστορικούς χρόνους με πρώτους κατοίκους τους Πελασγούς και Φωκείς. Οφιτεία το όνομά της, αργότερα Αμφίκαια, την οποία και μαρτυρείται ότι έκαψε ο Ξέρξης στους Μηδικούς πολέμους, για να μετονομαστεί τον 4ο π.Χ. αιώνα σε Αμφίκλεια. Ταυτίζεται μάλιστα η ιστορική της πορεία με τη σημαντικότερη ετυμολογία της λέξης: Αμφί ή άμφω (=και από δύο μέρη, ολόγυρα) + κλέος (=δόξα) =διπλά δοξασμένη. Η ιστορική της διαδρομή συνεχίστηκε και το Μεσαίωνα, επικράτησε και η ονομασία Δαδί. Το 1456 έπεσε στα χέρια των Τούρκων, χωρίς όμως ποτέ ουσιαστικά να υποκύψει. Στις πλαγιές του Παρνασσού έβρισκαν καταφύγιο οι αρματολοί και κλέφτες και οι τοπικοί ήρωες Ανδρούτσος, Διάκος, Πανουργιάς και οι Δαδιώτες Παπαλουκάς, Παπακώστας, Γαρβρίλης κ.ά. διέγραψαν φωτεινή τροχιά για λευτεριά με κορυφαία τη μάχη του Δαδιού 1/11/1822. Δυναμική εξάλλου και η παρουσία της Αμφίκλειας και στον Α’ και Β’ παγκόσμιο πόλεμο με σημαντικό γεγονός το σαμποτάζ στο σιδηροδρομικό σταθμό το 1943, για το οποίο πλήρωσε και βαρύ φόρο αίματος στους κατακτητές.
Η ΑΜΦΙΚΛΕΙΑ ΣΗΜΕΡΑ
Η Αμφίκλεια σήμερα εξακολουθεί να είναι πνευματικό και οικονομικό κέντρο της περιοχής, 3.500 οι κάτοικοι με στοιχειώδη και μέση εκπαίδευση, με δημόσιες υπηρεσίες, Αστυνομία, Εφορία, Ειρηνοδικείο, Κέντρο Υγείας, Δασαρχείο, Πυροσβεστική Υπηρεσία, σταθμό τρένου, βιοτεχνίες και ελαιοτριβείο, σύγχρονα ξενοδοχειακά συγκροτήματα, περικαλλές πνευματικό κέντρο, μουσείο ψωμιού, μοναδικό στην Ελλάδα, μουσείο επαγγελμάτων και πλήθος τοπικών συλλόγων –δεσπόζουσα η θέση του Λαογραφικού με πολλές παραδοσιακές εκδηλώσεις στον κύκλο της ζωής και του χρόνου.
ΕΝΑΣΧΟΛΗΣΕΙΣ ΤΩΝ ΚΑΤΟΙΚΩΝ
Οι ενασχολήσεις των κατοίκων με τη γεωργία και την κτηνοτροφία συνεχίζονται με προϊόντα άριστης ποιότητας. Η σύγχρονη τεχνολογία διευκόλυνε τα μέγιστα την εργασία τους, η ποιότητα της ζωής τους αναβαθμίστηκε και η πόλη άλλαξε όψη και ρυθμό. Το πνευματικό και επιχειρηματικό της δυναμικό πλούσιο: Αθ. Ευταξίας, πρωθυπουργός, Γ. Σκλαβούνος και Μιλτ. Παπαμιλτιάδης, διαπρεπείς καθηγητές ανατόμοι ενδεικτικά αναφέρονται ως κορυφαίοι των παλαιότερων χρόνων. Και σήμερα πανεπιστημιακοί, ανώτεροι κρατικοί υπάλληλοι, εφοπλιστές, έμποροι, επιχειρηματίες, πολιτικοί διαπρέπουν και τιμούν την πατρώα γη.
ΑΞΙΟΘΕΑΤΑ
Ι. Παραδοσιακό τμήμα της πόλης Η παλιά πόλη στην επικλινή πλευρά με τα πετρόκτιστα σπίτια, τις θολωτές αυλόπορτες και τα στενά δρομάκια χαρακτηρίστηκε παραδοσιακή και διατηρητέα με την υπ’ αριθ. 9963/2004 πράξη της Τοπογραφικής Υπηρεσίας. Κορυφαίο στοιχείο η ιστορική βρύση της Χορευταριάς και μέσα και γύρω από την πόλη πολλά εξωκλήσια συνδεδεμένα με πανηγύρια και γιορτές λειτουργούνται και σήμερα: Αγία Τριάδα, Άγιος Νεκτάριος, Άη Γιάννης, Άγιος Βασίλειος, Άγιος Αθανάσιος (Μπρίζη), Άγιοι Ανάργυροι, Άγιος Γεώργιος, Άγιος Κων/νος, Άγιος Τρύφωνας, Άγία Ζώνη κλπ. Μητρόπολη της Αμφίκλειας είναι τα εισόδια της Θεοτόκου. Άλλες ενορίες : Άγιος Βλάσιος, Άγιος Δημήτριος και Άγιος Ευστάθιος.
Ια. Ο μεσαιωνικός πύργος με τμήμα των αρχαίων τειχών της πόλης.
Ιβ. Ο σιδηροδρομικός σταθμός με κτίρια κλασσικής νοοτροπίας.
ΙΙ. Το Μοναστήρι του χωριού Σε απόσταση 5 χλμ. από την πόλη βρίσκεται το Μοναστήρι της Παναγίας της Γαυριώτισσας του 18ου αι., άρρηκτα δεμένο με την ιστορία και τη ζωή της πόλης.
ΙΙΙ. Αξιοθέατα του εγγύς Παρνασσού Κάτω από το μοναστήρι βρίσκεται το εκτροφείο θηραμάτων, πιο πάνω το νέο κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης και χώρος που λειτουργεί ως εφαλτήριο αεροπτεριστών. Πλήθος εξωκκλήσια, Άγιος Αθανάσιος, Αγία Μαρίνα, Άγιοι Πάντες, Προφήτης Ηλίας και με ιδιαίτερης ιστορικής αξίας του Άη Γιάννη στην Περδικόβρυση και της Αγια-Ρσαλής στη ρεματιά της Βαρσάμως.
IV. Χιονοδρομικό κέντρο Σε απόσταση 17 χλμ. από την πόλη συναντάς το χιονοδρομικό κέντρο του Παρνασσού στις θέσεις Κελάρια και Φτερόλακα με σύγχρονες εγκαταστάσεις για τους λάτρεις του χειμερινού τουρισμού.
|